Avrupa Komisyonu, arama motoru olarak faaliyet gösterdiği pazardaki hakim durumunu bir başka Google ürünü olan karşılaştırmalı alışveriş hizmetlerine avantaj sağlamak suretiyle kötüye kullandığı gerekçesiyle Google’a 2.42 milyar Avro ceza verdi.

Komisyon’un internet sayfasına 27 Haziran tarihinde konulan basın duyurusunda yer alan haberde Komisyon’un rekabetten sorumlu üyesi Margrethe Vestager, Google’ın hayatlarımızı değiştirecek birçok yeni ürün ve hizmet getirmekle birlikte, “Google’ın karşılaştırmalı alışveriş hizmeti, rakip firmalardan daha iyi bir platformla müşterileri kendisine çekmek yerine, bir arama motoru olarak pazardaki hakimiyetini kendi lehine kullanma ve rakip firmaları kullanıcıların gözünden uzaklaştırma stratejisi üzerine kuruldu.” demek suretiyle bu uygulamanın AB rekabet kurallarına aykırılık teşkil ettiğini vurguladı.

Komisyon’un Kasım 2010’da başlattığı ve yaklaşık yedi yıl süren inceleme neticesinde;

• Google’ın, sistematik olarak kendi karşılaştırma hizmetlerini rakiplerine göre öne çıkarttığı ve,
• Kendisine rakip olan karşılaştırma hizmetlerinin arama sonuçlarında bulunmasını zorlaştırdığı,

tespit edilerek, AB rekabet hukuku tarihinde bir şirkete verilen en yüksek para cezası uygulandı. Buna ek olarak, Google’ın söz konusu eylemlerini 90 gün içinde sonlandırması da istendi. Aksi takdirde, ihlalin sürdürüldüğü gün başına (ana şirket Alphabet’in) dünya cirosunun %5’ine tekabül eden miktar olan 10 milyon 600 bin Avro ceza ödenmesi söz konusu olacak.

Basın açıklamasında da yer verildiği üzere Google dünyanın en büyük arama motoru ve 31 Avrupa Birliği üyesi ülkeyi kapsayan Avrupa ekonomik alanında %90’ı aşan pazar payıyla internet arama hizmetleri pazarında hakim durumda bulunuyor. Komisyon’un ceza verdiği söz konusu rekabet karşıtı uygulama 2008 yılında Almanya ve İngiltere’de başladı. Ardından 2010 yılında Fransa’da, 2011 yılında İtalya, Hollanda, İspanya ve 2013’te Çek Cumhuriyeti, Avusturya, Belçika, Danimarka, Polonya ve İsveç’te gerçekleştirilmeye başlanan bu rekabet karşıtı uygulama, 13 Avrupa ülkesinde kullanıldı.

Google, 2004 yılında Avrupa’da (adı sonradan “Google Product Search” ve ardından “Google Shopping” olarak değiştirilen) “Froogle” isimli servisi ile, ürünleri ve fiyatlarını karşılaştırma hizmeti vermeye başladı. Google, karşılaştırma hizmeti pazarına girdiğinde, halihazırda faaliyet gösteren aktörler vardı ve Google’ın pazardaki performansı zayıftı ve pazar payı rakiplerinin gerisindeydi. Komisyon’un soruşturma kapsamında Google’dan elde ettiği 2006 tarihli bir iç yazışma dokümanında da bu durum şöyle ortaya konulmuş: “Açıkça söylemek gerekirse, Froogle işe yaramıyor”. Ardından dev arama motoru, 2008 yılında, arama sonuçlarında kendi karşılaştırma hizmetini öne çıkararak daha fazla tıklama almasını sağlayacak ve benzer biçimde ürün/fiyat karşılaştırma hizmeti veren rakiplerin sonuçlarını geride bırakacak şekilde çalışan bir algoritma kullanmaya başladı.

Basın açıklamasında ayrıca Google’ın pazardaki hakim durumunu kendi alışveriş sitelerine üstünlük vererek kötüye kullandığı gerekçesiyle devam eden iki soruşturma daha bulunduğuna da dikkat çekildi.

Komisyon açısından durum bu şekilde iken, hatırlanacağı üzere, Rekabet Kurulu (Kurul) da 6 Mart 2017 tarihinde internet sitesinde yayımladığı bir duyuru ile Google Inc, Google International LLC ve Google Reklamcılık ve Pazarlama Ltd. Şti. hakkında soruşturma açtığını duyurmuştu. Türkiye pazarında Google Inc, Google International LLC ve Google Reklamcılık ve Pazarlama Ltd. Şti.’den oluşan ekonomik bütünlüğün (GOOGLE), mobil işletim sistemi ve mobil uygulama ve hizmetlerin sunumuna ilişkin davranışlarının ve GOOGLE ile orijinal ekipman üreticileri arasında imzalanan sözleşmelerin 4054 sayılı Kanun’un 4. ve 6. maddelerini ihlal ettiği iddiası üzerine 2015 yılında yürüttüğü önaraştırmada soruşturma açılmamasına karar vermişti. Ancak, Ankara Bölge İdare Mahkemesi 7. İdari Dava Dairesi’nin kararı üzerine yeniden değerlendirilen iddialar neticesinde soruşturma açılmasına karar verilmiştir. Kurul tarafından yürütülen soruşturmada da Avrupa’daki gibi bir cezayla karşılaşılıp karşılaşılmayacağı ise merakla beklenmektedir.